دراسه التضاد ودورها فی تفسیر القرآن الکریم (معتمده علی تفسیر التبیان للشیخ الطوسی والمیزان للعلامه الطباطبائی)

Authors

زهرا فرید

دانشگاه الزهرا دانشکده ادبیات گروه عربی محمود شکیب

استاد دانشگاه علوم وتحقیقات تهران

abstract

إنّ الخطوه الأولی للوصول إلی معارف القرآن الکریم العمیقه هی معرفه معانی الألفاظ الموجوده فیها نحو الأضداد وهی التی تعدّ قسما من المشترک اللفظی أو متعدده المعانی تطلق علی ألفاظ تتصرف إلی معنیین متضادین؛ وبما أن لها دور هام فی تفسیر الآیات وترجمتها فقد وقعت من القدیم محل اهتمام المفسرین. حصولاً علی تفسیر واضح عن هذه الکلمات التی تحمل معنیان متضادان خاصه فی الآیات القرآنیه، علینا أن نطلع علی رؤیه المفسرین واللغویین الخبراء الذین یقدّمون تفسیرا وافیاً معتمدا علی الشواهد. یحاول هذا المقال أن یدرس هذه الظاهره، حیث یعرض أولاً موجزا عن خلفیه الأضداد ووجهات النظر المختلفه عن وجود هذه الألفاظ فی اللغه العربیه والقرآن الکریم، ثم ینتقل إلی معالجه هذه الظاهره اللغویه التی لا یمکن انکارها، فی تفسیر التبیان للشیخ الطوسی والمیزان للعلامه الطباطبایی. جاءت فکره هذا البحث بسبب إیماننا بأهمیه هذین التفسیرین وکثره المباحث اللغویه فیهما ومن ثم اهتمام کلا المفسرین إلی مکانه هذه الألفاظ فی تفسیر الآیات القرآنیه. من أهم النتائج التی توصلت إلیها المقاله هی: إثبات وجود ظاهره الأضداد فی اللغه العربیه والقرآن الکریم من قبل هذین المفسرین، واستخدام معانی هذه الکلمات المتضاده فی تفسیر الآیات، واتساع دائره البحث لظاهره الأضداد فی التبیان بالنسبه إلی تفسیر المیزان. وکذلک اهتمام کلا المفسرین بعوامل ظهور ظاهره الأضداد فی اللغه.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

دراسة التضاد ودورها فی تفسیر القرآن الکریم (معتمدة علی تفسیر التبیان للشیخ الطوسی والمیزان للعلامة الطباطبائی)

إنّ الخطوة الأولی للوصول إلی معارف القرآن الکریم العمیقة هی معرفة معانی الألفاظ الموجودة فیها نحو الأضداد وهی التی تعدّ قسما من المشترک اللفظی أو متعددة المعانی تطلق علی ألفاظ تتصرف إلی معنیین متضادین؛ وبما أن لها دور هام فی تفسیر الآیات وترجمتها فقد وقعت من القدیم محل اهتمام المفسرین. حصولاً علی تفسیر واضح عن هذه الکلمات التی تحمل معنیان متضادان خاصة فی الآیات القرآنیه، علینا أن نطلع علی رؤیة الم...

full text

بررسی تطبیقی تأویل در تفسیر صافی و تفسیر القرآن الکریم

واژه تأویل در تفاسیر عرفانی و اثری نقش پررنگی دارد. در بین تفاسیر اثری، تفسیر فیض کاشانی به دلیل اشتمال آن بر تأویلات ائمه(ع) و به طور محدود تأویلات خود فیض از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است. در بین تفاسیر عرفانی نیز تفسیر منسوب به ابن عربی مشتمل بر تأویلاتی است که منطبق بر معنا و مفهوم تأویل در حوزه عرفانی است. مقایسه این دو اثر از جنبه مفهومی و و روشی می‌تواند در روشن‌...

full text

بررسی تطبیقی تأویل در تفسیر صافی و تفسیر القرآن الکریم

واژه تأویل در تفاسیر عرفانی و اثری نقش پررنگی دارد. در بین تفاسیر اثری، تفسیر فیض کاشانی به دلیل اشتمال آن بر تأویلات ائمه(ع) و به طور محدود تأویلات خود فیض از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است. در بین تفاسیر عرفانی نیز تفسیر منسوب به ابن عربی مشتمل بر تأویلاتی است که منطبق بر معنا و مفهوم تأویل در حوزه عرفانی است. مقایسه این دو اثر از جنبه مفهومی و و روشی می‌تواند در روشن‌...

full text

دراسه فی استخدام الاشتغال فی القرآن الکریم

یعتبر أسلوب الاشتغال -بوصفه باب من أبواب النحو- أحد الأسالیب البیانیه الذی استعمل فی القرآن الکریم، وهو یعنی أن یتقدّم اسم ثم یذکر عامل عمل فی ضمیر ذلک الاسم المقدم أو فی اسم مضاف إلی ضمیر ذلک الاسم المقدم أو عمل فی اسم متبوع لتابع مضاف إلی ضمیر ذلک الاسم المقدم. أحکام الاشتغال کثیره مع أن هذا الأسلوب استعمل فی القرآن 43 مره، وقد اتفق علی کون هذا الأسلوب اشتغالاً فی سبعه، ولا توجد نماذج لأکثر وجو...

full text

بررسی تطبیقی تأویل در تفسیر صافی و تفسیر القرآن الکریم

واژه تأویل در تفاسیر عرفانی و اثری نقش پررنگی دارد. در بین تفاسیر اثری، تفسیر فیض کاشانی به دلیل اشتمال آن بر تأویلات ائمه(ع) و به طور محدود تأویلات خود فیض از جایگاه ویژه ای برخوردار است. در بین تفاسیر عرفانی نیز تفسیر منسوب به ابن عربی مشتمل بر تأویلاتی است که منطبق بر معنا و مفهوم تأویل در حوزه عرفانی است. مقایسه این دو اثر از جنبه مفهومی و و روشی می تواند در روشن شدن مفهوم تأویل در این دو ح...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
الجمعیه الایرانیه للغه العربیه و آدابها فصلیه محکمه

جلد ۱۲، شماره ۴۱، صفحات ۱۰۳-۱۲۶

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023